Yde
Yde is een dorp in de gemeente Tynaarlo in de Nederlandse provincie Drenthe.
Het dorp heeft bijna 900 inwoners en ligt rond een brink die, gerekend naar de afmeting van het dorp, verhoudingsgewijs zeer groot is. Het dorp vormt een geheel met De Punt en wordt in de volksmond dan ook vaak aangeduid als “Yde-De Punt”.
Yde komt in oude bronnen voor onder de naam Ide, Yde, IJde, Idon, Ida, IJda, IJ en op zijn Drents Ie. De naam kan afgeleid zijn van iwithja, wat een groep taxusbomen betekent. Ook kan het afgeleid zijn van de persoonsnaam Aida of Ide, van oorsprong uit Scandinavië.
De eerste keer dat, voor zover bekend is, Yde met name genoemd wordt in een oorkonde is in het jaar 1207 waarin Gelmarus van Yde (Gelmarus van Ide) als getuige genoemd, samen met Rudolf en Mense van Peize, Hendrik van Norg, Barthold van Eelde en Wesensz van Bunne bij de overdracht van de kerken van Steenwijk en Borne (Overijssel) en de kapel in Westerbork door Fredericus, abt van het klooster Ruinen aan de Bisschop van Utrecht. Fredericus kreeg hiervoor in ruil de kerk van Beilen. Het betrof hier een belangrijke transactie en uit het feit, dat Gelmarus (Galmarus) de overeenkomst mede ondertekende valt op te maken, dat hij een vrij invloedrijk persoon was.

Yde was toen een kleine nederzetting of gehucht van ongeveer 14 boerderijen. De nederzetting ligt op een hoge zandrug tussen de stroomdalgebieden van de Drentse Aa en de Runsloot en het ontwikkeld zich als een esdorp met drie brinken en kleine akkers (esakkers) bij het dorp en graslanden (madelanden) in de laaggelegen stroomdalgebieden ten westen en ten oosten van het dorp. Buiten de esakkertjes lagen grote heidevelden met hoge zandduinen, venen en kleine bossen. Eeuwenlang woonden er alleen maar boeren
De Punt
De Punt is een wegdorp dat zich uitspreidt langs de westzijde van het Noord-Willemskanaal over een lengte van 3 kilometer tussen Vries in het zuiden en Eelde en Vliegveld Eelde in het noordwesten. Direct ten westen van het dorp ligt het dorp Yde. Aan noordzijde van het dorp ligt een bedrijventerrein met de bloemenveiling Eelde. Ten zuiden daarvan ligt een rotonde, waarvandaan een weg over het kanaal voert naar Gronings grondgebied. Deze weg vormde vroeger de hoofdweg van Assen naar Groningen. De grens tussen Drenthe en Groningen verloopt iets oostelijker over de Drentsche Aa. Over deze oude waterloop, die ter plekke ook wel Punterdiep wordt genoemd, ligt de Punterbrug. Vroeger lag hier een (veer)pont en ‘punt’ is dan ook een verbastering hiervan. Het huidige dorp wordt pas op kaarten aangegeven vanaf de jaren 1920 (als ‘Punt’, vanaf de jaren 1950 als ‘De Punt’), daarvoor heette alleen de plek rond de Drentsche Aa De Punt. Het huidige dorp is dan ook van veel recentere datum; rond 1850 stond er afgezien van een tolhuis nog geen enkel gebouw. Het gebied vormde toen onderdeel van de marke van Yde.
De oorspronkelijke plaats werd lange tijd De Drentse Punt genoemd, omdat de Groningse overzijde van de Drentsche Aa De Groningse Punt heet. Deze laatste naam is in onbruik geraakt, hoewel de voormalige stadsherberg bij de Punterbrug nog wel de naam draagt.
