Een verhaal in een verhaal, oftewel een raamvertelling, zo is de geschiedenis van het Meisje van Yde te omschrijven. Op 12 mei 1897 vonden veenarbeiders het stoffelijk overschot van een meisje in het veen bij Yde. Ze waren daar illegaal turf aan het steken. Het lichaam was een slordige 2000 jaar oud.
De vondst, en wat daarna met het lichaam gebeurde, is met allerlei sterke verhalen omgeven. De geschiedenis van het meisje is gestoeld op bloedstollende speculaties. Hoe is ze zo jong aan haar eind gekomen, is ze mogelijk geofferd voor de Germaanse goden?
Scriptschrijver Just Vink reeg de diverse verhalen aaneen. Peter Tuinman treedt vanaf 12 mei 2018 op als alwetende verteller in de acht voorstellingen van ‘Het Meisje van Yde’.Toneelvereniging Erica uit Yde brengt dit alles onder regie van Karin Noeken op de planken in een openluchttheater bij de ijsvereniging van Yde. Maandag 27 november 2017 was in het Yders Hoes de presentatie van het theaterproject.
Een gezicht en een naam
Het Meisje van Yde kreeg in 1994 al een gezicht dankzij een wetenschappelijke reconstructie, nu krijgt ze ook een naam (Ietje), een karakter en een levensverhaal. Ietje heeft geen schriftelijke bronnen nagelaten, dus is dat laatste een kwestie van verbeelding. Geen punt, het theaterstuk hoort bij Festyvals, het jaar waarin Tynaarlo zich de culturele gemeente van Drenthe mag noemen. Het thema is historie met een knipoog.
Lisanne Dijkstra (21) speelt de hoofdrol. Ze heeft wat rossige haren zoals het meisje die bij de reconstructie ook kreeg. Met haar 21 jaar is ze nog net jong genoeg om de op circa 16-jarige leeftijd gestorven Ietje te spelen. ,,Ze heeft nog iets van naïviteit’’, zo omschrijft Noeken het. ,,En ze kan heel mooi zingen.’’
Het verhaal moet nog een verrassing blijven, maar duidelijk is wel dat Ietje een soort combinatie is van Julia (van Romeo) en Jeanne d’Arc. Vink laat haar hopeloos verliefd worden, maar tegelijkertijd waarschuwt ze haar dorpsgenoten voor de aanstormende Romeinen. Bloemenkoor Eelde verbeeldt de dreiging van deze booswichten met aanzwellend gezang. ,,Uiteindelijk wordt Ietje overdonderd als verteller Tuinman haar voorspelt dat ze in het veen zal worden gevonden’’, verklapt Lisanne Dijkstra. ,,Dat wil ze helemaal niet, ze wil leven en zingt daarover.’’
Cultuur van elkaar verhalen vertellen
Het kostte weinig moeite de geboren Fries Peter Tuinman (70) over te halen de rol van verteller op zich te nemen. Hij voelt zich in Noord-Drenthe als een vis in het water vanwege zijn herinneringen aan jeugdvakanties in Norg. ,,Ik houd van bijzonder theater.’’ De noorderlingen staan hier ook erg voor open, stelt hij vast. ,,We hebben hier een mooie cultuur van elkaar verhalen vertellen. Elk dorp, hoe klein ook, heeft hier een kroeg met een podium. Mensen zeggen dat noorderlingen zo stug zijn, maar ze zijn juist emotioneel. Daarom houden ze van theater.’’
De Groningse Karin Noeken, bekend van onder meer cabaretgroep Vrouw Holland, heeft net haar kennismaking met de leden van toneelvereniging Erica achter de rug. In januari starten de repetities. ,,Normaal doe je auditie voor dit soort producties, nu doen we het met toneelvereniging Erica’’, zegt Noeken. ,,Eerlijk gezegd had ik daarbij aanvankelijk wel mijn twijfels. Maar na de kennismaking heb ik er alle vertrouwen in. Dit is een geweldige club mensen, velen zitten al 30 jaar bij de vereniging. Het is natuurlijk ook heel leuk dat dit stuk grotendeels door de mensen uit de omgeving gedragen wordt.’’
Vroeg donker
De begroting van het project bedraagt 150.000 euro, vertelt producent Hans Langhout. Allerlei instanties en bedrijven, zoals provincie en gemeente, het Prins Bernhard Cultuurfonds, de Rabobank en veel kleinere geldschieters, leveren een bijdrage. ,,En niet te vergeten de bevolking van Yde De Punt’’, vertelt Langhout. ,,De hele bevolking draagt dit project dus is er snel iemand gevonden als we een decor getimmerd willen hebben.’’
De voorstellingen zijn in mei, ’s avonds in de open lucht. Nu zijn er in de Europese Unie serieuze plannen om de zomertijd af te schaffen, omdat het verzetten van de klok twee keer per jaar slecht zou zijn voor de volksgezondheid. Dan is het in mei vroeg donker. ,,Alleen maar een voordeel voor onze voorstellingen’’, stelt zowel Noeken als Langhout. ,,We voeren het stuk juist op in de schemering vanwege de feeërieke sfeer. ’’
De voorverkoop van de kaartjes is al gestart via www.festyvals.nl/meisjevanyde.